Kiedy aktorki i artystki w naszym kraju powiedziały o molestowaniu seksualnym, którego doświadczyły, część ludzi była oburzona, że dziewczyny mówią o czynach, których nie można udowodnić. Tak, w rzeczywistości takie czyny, poza tym, że często są po prostu przemilczane, zwykle dzieją się na osobności – bez świadków. Dlatego niezwykle trudno jest udowodnić takie czyny.
Zgodnie z przepisami prawa o równych szansach, ciężar dowodu spoczywa na osobie, przeciwko której wniesiono skargę. Według Laimy Vengalė-Dits, prawniczki z Biura Rzecznika ds. równych możliwości, potencjalne ofiary mogą ułatwić dochodzenie, pomagając prawnikom w zbieraniu informacji o okolicznościach dyskryminującego zachowania.
Molestowanie seksualne to obraźliwe i nieakceptowane zachowanie werbalne, pisemne lub fizyczne o charakterze seksualnym, które tworzy zastraszające, wrogie lub obraźliwe środowisko. “Kobiety, które najczęściej stają się ofiarami, doświadczają przemocy psychicznej – naruszana jest ich godność, są upokarzane, na przykład w pracy, i nie są w stanie normalnie wykonywać swoich obowiązków” – mówi L.Vengale-Dits, która odrzuca tendencję do bagatelizowania krzywd wyrządzanych przez takie działania.
Radzi, by osoby, które podejrzewają molestowanie seksualne, skupiły się i podjęły działania:
Powiedz, że nie życzysz sobie takiego zachowania. „Ofiara powinna odpowiedzieć molestującemu, pokazać mu, że jego działania są niedopuszczalne. Nie powinno się tego tolerować przez miesiące, a co dopiero przez całe lata – mówi L.Vengale-Dits.
Jeśli to możliwe, nagrywaj. Gdy ofiara chce się bronić i udowodnić, że jej prawa są naruszane, prawnik proponuje nagrywanie telefonem lub w inny odpowiedni sposób.
Zachowaj e-maile i smsy. „W żadnym wypadku ich nie usuwaj. Jeśli to możliwe, wykonaj kopie i przechowuj je na bezpiecznym nośniku. Mogą to być sms-y, maile z odpowiednimi zdjęciami, seksistowskimi żartami czy groźbami – przypomina.
Monitoruj i rejestruj czas rozmów telefonicznych. Rzecznik ds. równych możliwości nie ma prawa podsłuchiwać rozmów, ale czas połączeń może ujawnić, że nękający, jeśli jest to pracodawca lub współpracownik, próbował się z Tobą skontaktować poza godzinami pracy.
Prowadź „pamiętnik”. Jeśli zachowanie się powtarza, L.Vengale-Dits zaleca spisanie na kartce okoliczności zdarzeń: kiedy i gdzie miało miejsce nękanie, co zostało powiedziane lub zrobione i jakie osoby mogą o tym zaświadczyć.
Nie milcz. W miejscu pracy współpracownicy mogą obawiać się zeznawać przeciwko swojemu pracodawcy, ale mimo to należy opowiedzieć o tym kolegom, ponieważ mogą oni zauważyć, że czujesz się źle, masz trudności z koncentracją, martwisz się działaniami napastnika lub pracujesz we wrogim środowisku. O tym, że spotyka się z niepożądanym zachowaniem ofiara powinna również powiedzieć swoim bliskim. Ich wiedza i wsparcie mogą sprawić, że ofiara poczuje się lepiej i zachęcą do szukania pomocy.
Zbieraj zaświadczenia lekarskie. L. Vengalė-Dits zauważa, że molestowanie seksualne pogarsza stan zdrowia danej osoby. „Ważnym dowodem może być wywiad lekarski dotyczący trudności psychologicznych, jeśli są one spowodowane dyskryminacją ze względu na płeć” – podkreśla.
Powiadom pracodawcę lub dyrektora placówki oświatowej. Jeśli jesteś molestowana seksualnie przez współpracownika, kolegę ze studiów lub członka personelu placówki edukacyjnej, musisz zgłosić to dyrektorowi.
Zwróć się do odpowiednich władz. Biuro Rzecznika ds. równych możliwości chroni ludzi przed molestowaniem seksualnym w miejscu pracy i w edukacji. Jeśli doświadczyłaś takiego zachowania, możesz złożyć skargę. Możesz również skontaktować się z Komisją ds. Sporów Pracowniczych lub wystąpić do sądu o odszkodowanie. Jeśli kobieta doświadcza przemocy i zmuszana do uprawiania seksu, konieczne jest wezwanie policji.